​Polskie korzenie gastronomicznej królowej Saint-Tropez, czyli rzecz o tarte tropézienne

Dzieje słodkiej bohaterki niniejszej opowieści sięgają roku 1945, kiedy to Saint-Tropez – nieznana wówczas szerzej miejscowość na Francuskiej Riwierze – zyskała nowego mieszkańca; Aleksander Micka, cukiernik polskiego pochodzenia, otworzył wówczas na miejscu własny lokal, serwujący to, na czym znał się on najlepiej. Po kilku latach działalności asortyment wzbogaciła niepozorna brioszka z kremowym nadzieniem, które sporządzane miało być według babcinej receptury – produkt znany początkowo jedynie miejscowym, który już wkrótce miał podbić wyjątkowo szerokim echem. 

Przełom nastąpił w 1955 roku, kiedy Saint-Tropez stało się planem kultowej dziś produkcji Rogera Vadima pod tytułem "I Bóg stworzył kobietę" – z Brigitte Bardot (ówczesną żoną reżysera) w roli głównej. Micka odpowiadał wówczas za wyżywienie przybyłych gości i gościń, wśród serwowanych potraw naturalnie znalazła się zaś wspomniana brioszka z kremem. Smak tejże urzekł niemal całą ekipę filmową, a sama Bardot – jak głosi opowieść – zasugerowała cukiernikowi nazwanie jej "tartą z Saint-Tropez". Micka skorzystał z rady przyszłej gwiazdy kina i ochrzcił deser mianem "tarte tropézienne", rejestrując tę jako znak towarowy.

Od tego momentu wypiek zaczął żyć własnym życiem, a niesiony falą popularności filmu i wizerunku Bardot stał się jednym z symboli Saint-Tropez. Pobyt na Riwierze bez spróbowania tarty Micki można zaś porównać do odwiedzenia Paryża i nieskosztowania pain au chocolat. Niewybaczalne.

Historia ta byłaby jednak niepełna bez przepisu. I choć oryginalna receptura pozostaje pilnie strzeżonym sekretem, odtworzenie miękkiej, maślanej brioszki i jej nadzienia – będącego połączeniem crème pâtissière i kremu maślanego – nie powinno sprawić większych trudności w domowych warunkach.

Składniki: 

Brioszka: 

• 300 gramów mąki pszennej  
• 30 gramów cukru 
• sól 
• 4 gramy suszonych drożdży 
• 30 mililitrów letniego mleka 
• 3 duże jajka 
• 1 łyżka wody z kwiatu pomarańczy (opcjonalnie ekstraktu waniliowego) 
• 115 gramów miękkiego masła 

Crème pâtissière: 

• 360 mililitrów mleka 
• 4 żółtka 
• 65 gramów cukru 
• 35 gramów skrobi ziemniaczanej 
• 1 łyżka wody z kwiatu pomarańczy (opcjonalnie ekstraktu waniliowego) 
• 85 gramów miękkiego masła 
• 60 mililitrów śmietanki o 36-procentowej zawartości tłuszczu 

Syrop: 

• 75 mililitrów wody 
• 75 gramów cukru 
• 1 łyżeczka wody z kwiatu pomarańczy (opcjonalnie ekstraktu waniliowego) 

Ponadto: 

• 1 jajko  
• cukier perłowy 
• cukier puder 

Sposób przygotowania:

Mąkę przesiać, po czym wymieszać z drożdżami, cukrem, solą, mlekiem, jajkami oraz wodą i wyrabiać przez około 10 minut, po czym stopniowo dodać masło. Odstawić do wyrośnięcia, a następnie schłodzić w lodówce przez całą noc.

Kolejnego dnia uformować placek o średnicy około 24 centymetrów i ponownie odstawić do wyrośnięcia; posmarować całość jajkiem, posypać cukrem perłowym i piec w 180°C przez około 20 minut. Wystudzić.

Mleko zagotować, a w międzyczasie utrzeć żółtka z cukrem. Dorzucić skrobię, zahartować jajka częścią mleka, przelać do rondla i gotować do zgęstnienia; następnie dodać wodę oraz masło, po czym wymieszać, przykryć folią (by ta dotykała powierzchni) i schłodzić.

Zimną śmietankę ubić i połączyć delikatnie z kremem.

Z wody, cukru i aromatu przygotować syrop, wystudzić.

Brioszkę przekroić, nasączyć obie połówki syropem, po czym dolną wypełnić kremem. Przykryć górą i oprószyć całość cukrem pudrem.

Zobacz też:

Czym są blåbärsbullar? Słów kilka o jagodziankach w szwedzkiej odsłonie