Dżem, konfitura, a może keczup? Najlepsze pomysły na przetwory z jarzębiny
Beata Łajca
Jarzębina rośnie praktycznie wszędzie i jest jednym z najbardziej charakterystycznych jesiennych owoców. Jej czerwone kuleczki to coś więcej niż piękna jesienna dekoracja. Z jarzębiny można zrobić pyszne przetwory: dżemy, konfitury, nalewki, a nawet... keczup. Zainspiruj się naszymi przepisami i przygotuj niebanalne jesienne przetwory.
Jarzębina - jakie ma właściwości i kiedy ją zbierać?
Niektórzy nie zdają sobie sprawy, że jarzębinę można jeść, chociaż niekoniecznie prosto z drzewa. Surowe owoce jarząbu pospolitego są dla nas szkodliwe ze względu na zawartość kwasu parasorbowego. Ale traci on swoje właściwości po zagotowaniu, usmażeniu, wysuszeniu, a nawet zamrożeniu jarzębiny.
Dawniej jarzębinę stosowano powszechnie w medycynie ludowej. Dzisiaj najczęściej występuje jako dodatek w różnych leczniczych mieszankach ziołowych. Jarzębina jest dobrym źródłem witaminy C — w 100 g owoców jest jej około 45 mg. Dzięki temu świetnie wspiera walkę z przeziębieniem i poprawia odporność. Owoce jarząbu zawierają też beta-karoten, potas, magnez i witaminy z grupy B. Działają moczopędnie, przeciwzapalnie i obniżają ciśnienie krwi. Mogą także pomagać w zaburzeniach układu pokarmowego.
Drzewa jarzębiny czerwienią się już w sierpniu, ale ze zbiorem owoców lepiej poczekać przynajmniej do połowy września - będą bardziej dojrzałe. Jarzębinę można też zbierać w październiku. Można także zaczekać do pierwszych przymrozków, bo owoce w niskiej temperaturze tracą swoją gorycz.
Przepis na dżem z jarzębiny z jabłkami i gruszkami
Składniki:
- 1,5 kg owoców jarzębiny
- 3 duże jabłka
- 3 duże gruszki
- niecały kilogram cukru
- opcjonalnie - łyżka cynamonu
Przygotowanie:
Owoce jarzębiny oczyść z szypułek, jabłka i gruszki obierz, wyjmij gniazda nasienne i pokrój w kosteczkę. Jarzębinę umieść dużym garnku i zalej wodą - tylko tyle, aby przykryć kuleczki. Zagotuj owoce, zmniejsz ogień i gotuj do momentu, aż zaczną pękać. Wsyp cukier, zamieszaj i zagotuj, aż się rozpuści. Następnie dodaj jabłka i gruszki i smaż jeszcze przez chwilę, aż zmiękną. Możesz dodać cynamon - wzbogaci smak dżemu.
Gotową mieszankę przełóż do czystych słoików, zakręć i postaw do góry dnem. Jarzębinowy dżem przechowuj tak, jak wszystkie inne przetwory. Będzie pasował do kanapek, placków, naleśników, a także słonych serów.
Jak zrobić konfiturę z jarzębiny
Składniki:
- 2 kg jarzębiny
- 2 kg cukru
- 2 szklanki wody
Przygotowanie:
Jarzębinę dokładnie oczyść, umyj i umieść w dużym garnku. Z cukru i wody zrób syrop. Najpierw zagotuj wodę, a potem rozpuść w niej cały cukier. Gorącą mieszanką zalej owoce i pozostaw do następnego dnia.
Następnie zagotuj jarzębinę z syropem, zdejmij z ognia i odstaw. Znowu odczekaj do następnego dnia i powtórz cały proces. Uwaga: jeżeli podczas gotowania na wierzchu zacznie zbierać się piana, zbierz ją łyżką i wyrzuć. Gotowanie warto powtórzyć nawet dwa lub trzy razy, do momentu, aż owoce staną się szkliste. Wtedy odstaw je na przynajmniej 20 godzin, znowu zagotuj i gorące przełóż do słoików. Pasteryzuj tak, jak każdą inną konfiturę.
Przepis na keczup z jarzębiny
Składniki:
- 0,5 kg jarzębiny
- 3 duże cebule
- 4 ząbki czosnku
- 200 g cukru
- 200 ml octu - jabłkowego lub spirytusowego
- łyżeczka soli
Przygotowanie:
Zanim zaczniesz przygotowywać keczup, oczyszczone owoce jarzębiny włóż do zamrażarki na jeden lub dwa dni. W ten sposób złagodzisz ich naturalny gorzki smak.
Rozmrożone owoce włóż do garnka, zalej wodą i posól. Zagotuj je, po czym od razu odcedź. Na patelni rozgrzej odrobinę masła lub oleju, posiekaj drobno czosnek i cebulę i podsmaż przez krótką chwilę.
Cebule, czosnek, cukier i ocet dodaj do owoców jarzębiny i gotuj na małym ogniu przez 15 minut. Zdejmij garnek z kuchenki i zblenduj mieszankę, kiedy jest jeszcze gorąca. Potem przełóż keczup do słoików, dobrze zakręć i odstaw do ostygnięcia, a potem schowaj do lodówki. Można go jeść od razu, a świeżość zachowuje do około miesiąca.
Nalewka z jarzębiny, czyli jarzębiak
Składniki:
- 1 kg jarzębiny
- 0,5 l spirytusu
- 0,5 l wody
- 250 g miodu
Owoce jarzębiny umyj i dokładnie oczyść z szypułek. Umieść je w zamrażarce na przynajmniej dwie doby, żeby straciły goryczkę. Następnie wyjmij je i zaczekaj, aż się rozmrożą. Potem przełóż do czystego pojemnika i zalej alkoholem. Jarzębina powinna tak postać przynajmniej przez miesiąc.
Później trzeba ją przecedzić tak, aby pozostał czysty płyn. Same owoce zalej miodem rozpuszczonym w wodzie i odstaw przynajmniej na 3 dni. Po tym czasie znowu je odcedź, a powstały płyn połącz z odsączonym wcześniej alkoholem. Mieszankę możesz już przelewać do butelek i przechowywać w chłodnym miejscu. Jarzębiak uzyskuje najlepszy smak dopiero po kilku miesiącach.