W PRL był kultowym napojem, później o nim zapomnieliśmy. Dzisiaj wraca jako modne superfood
W czasach PRL można było go kupić tak, jak kilkadziesiąt lat później lemoniadę - na ulicznych stoiskach. Piło się go w barach mlecznych, na budowach, w domach i kolonijnych stołówkach. Był idealny na upały - orzeźwiający, lekko gazowany i słodko-kwaśny. Wtedy swoją popularnością dorównywał oranżadzie, dzisiaj właściwie całkiem o nim zapomnieliśmy. A szkoda. Kwas chlebowy ma szansę stać się viralowym superfood, bo to nie tylko kawałek kulinarnej historii - to naturalne wsparcie dla jelit, odporności i metabolizmu.
W PRL pili go wszyscy. Dzisiaj prawie o nim zapomnieliśmy
W PRL kwas chlebowy był popularny na równi z oranżadą. Do kupienia w butelce, prosto z beczki na ulicy, jako napój w ośrodku wczasowym, albo robiony domu (co jest możliwe, oczywiście, także i dzisiaj). Niektórzy nadal pamiętają jego słodko-kwaśny smak, orzeźwiające bąbelki i charakterystyczny, ciemnobrązowy lub prawie czarny kolor.
W latach 90., gdy na sklepowych półkach pojawiły się kolorowe napoje rodem z zachodu, kwas chlebowy odszedł w zapomnienie. Przez kolejne lata wydawał się nam nie tylko niesmaczny (co nie jest prawdą, chociaż rzeczywiście bardzo różni się od popularnych gazowanych specjałów), ale także niemodny. Ale to właśnie zaczęło się zmieniać.
Kwas chlebowy jest dostępny nie tylko w sklepach ze zdrową żywnością, ale także tych większych, lepiej zaopatrzonych marketach. A jeśli nie jest - można go zrobić w domu i to za grosze. I właśnie teraz, gdy rośnie świadomość wpływu jelit na zdrowie całego organizmu ma szansę stać się kolejnym viralowym superfood. W krajach skandynawskich, w Niemczech czy w USA już to wiedzą. Teraz pora na nas.
Co to jest kwas chlebowy?
To napój z chleba żytniego lub razowego, z dodatkiem cukru i najczęściej także drożdży. Dzięki procesowi naturalnej fermentacji kwas chlebowy zawiera:
- probiotyki, które wspierają florę jelitową;
- enzymy trawienne, które poprawiają metabolizm;
- kwas mlekowy, który poprawia perystaltykę jelit;
- witaminy z grupy B, które działają korzystnie na układ nerwowy i skórę.
Kwas chlebowy - właściwości zdrowotne
Nazywanie kwasu chlebowego modnym określeniem superfood to żadna przesada. Popularny w PRL napój jest bowiem napakowany cennymi składnikami, ma dobroczynny wpływ na nasz organizm i jest całkowicie naturalny - czyli spełnia wszystkie warunki, aby być klasyfikowanym do grupy superfoods.
Jak działa kwas chlebowy:
- jest naturalnym probiotykiem, który wspiera mikrobiotę jelitową;
- pomaga w problemach trawiennych, m.in wzdęciach czy zaparciach;
- przydaje się w odchudzaniu - może regulować apetyt i podkręcać metabolizm;
- poprawia odporność;
- wspiera naturalną detoksyjację, bo ma lekkie działanie oczyszczające.
I co ważne, nie zawiera sztucznych dodatków, barwników i konserwantów. A przynajmniej nie powinien - kupując go w sklepie warto dokładnie sprawdzić etykietę. Kwas chlebowy można też zrobić w domu - bez wysiłku i za grosze.
Zobacz też: Cenny składnik diety w okresie menopauzy. Łagodzi uderzenia gorąca i zapobiega osteoporozie
Kto powinien pić kwas chlebowy? A komu może zaszkodzić?
Kwas chlebowy powinny pić:
- osoby z problemami trawiennymi, takimi jak wzdęcia, zaparcia, niestrawność;
- osoby po antybiotykoterapii - wspomaga odbudowę mikrobiomu;
- osoby z obniżoną odpornością - wzmacnia barierę jelitową, która jest kluczowa dla układu immunologicznego;
- osoby na diecie odchudzającej - przyspiesza zrzucanie kilogramów, ponieważ reguluje apetyt i poprawia przemianę materii;
- osoby zabiegane i zestresowane - dzięki witaminom z grupy B wspiera układ nerwowy;
- sportowcy - nawadnia, zawiera elektrolity, wspomaga regenerację.
Kto nie powinien pić kwasu chlebowego:
- osoby z celiakią lub nietolerancją glutenu - powstaje z chleba, który może zawierać gluten;
- osoby chore na grzybicę układu pokarmowego (kandydozę) - może nasilać objawy, bo jest fermentowany;
- kobiety w ciąży i karmiące piersią;
- najmłodsi (poniżej 3. roku);
- osoby z wrzodami żołądka lub nadkwaśnością - ma kwaśny odczyn i może podrażniać śluzówkę;
- osoby z zaawansowaną chorobą nerek - z uwagi na zawartość fosforu i potasu lepiej skonsultować z lekarzem.
Jak pić kwas chlebowy, aby zauważyć efekty jego działania?
Wystarczy niewielka ilość kwasu chlebowego, aby zauważyć jego dobroczynne działanie. Już 100-200 ml dziennie zadziała na układ trawienny i mikrobiotę.
Jak często pić kwas chlebowy? Najlepiej codziennie, regularnie, przez kilka tygodni - na przykład, 1 szklankę w ciągu doby przez miesiąc. To pozwoli mu zadziałąć na florę bakteryjną, trawienie, apetyt i poziom energii. Szklankę napoju warto zaserwować sobie rano na czczo, lub między posiłkami - ale nie tuż po jedzeniu.
Jak zrobić kwas chlebowy w domu?
Kwas chlebowy w czasach jego największej popularności przygotowywano także w domu - z resztek chleba, odrobiny cukru, wody i drożdży. Proces fermentacji trwa kilka dni, ale przygotowanie napoju jest banalne. Potrzebny będzie tylko czysty słoik lub szklana butelka z solidną zakrętką.
Składniki:
- 200 g suchego, najlepiej razowego, żytniego chleba
- 2 litry przegotowanej wody
- 2 łyżki cukru
- ¼ łyżeczki suchych drożdży, lub 5 g drożdży zwykłych
- opcjonalnie - kilka rodzynek
Przygotowanie:
Chleb pokrój w kostkę i opiecz - na suchej patelni, lub w piekarniku rozgrzanym do 180 stopni, przez około 5 minut. Grzanki pokrusz, wrzuć do słoika lub butelki, zalej przegotowaną, ciepłą ale nie gorącą wodą. Dodaj drożdże i cukier, zakręć naczynie i odstaw w ciepłe miejsce na 3 doby.
Po tym czasie przelej kwas chlebowy przez gazę, aby był klarowny. Jeżeli używasz rodzynek, dodaj je i odstaw napój na kolejne 24 godziny, tym razem w chłodne miejsce. Na koniec znów przecedź i gotowe! Pamiętaj - najlepiej smakuje lekko schłodzony.
