Ziemniaki wiosną mogą być szkodliwe. Jak zabezpieczyć się przed solaniną?

Karolina Szydłak
Ziemniaki należą do warzyw, goszczących na polskich stołach najczęściej. Zazwyczaj pełnią funkcję smacznego dodatku do mięs, sałatek lub zup, ale świetnie smakują również w towarzystwie roztopionego masła lub zimnego kefiru. Nie wszyscy wiedzą jednak, że wiosną ich spożywanie może być niebezpieczna dla zdrowia, a wszystko przez szkodliwe solaniny. Wyjaśniamy, czym dokładnie są i jak można je usunąć.

Są smaczne, tanie, wspomagają trawienie oraz obniżają poziom cholesterolu. Ziemniaki to źródło cennych składników odżywczych - zawierają witaminę C, potas, witaminę B6 oraz błonnik pokarmowy.
Czym jest solanina i dlaczego może być niebezpieczna dla zdrowia?
Chrupiące ziemniaki z piekarnika, grillowane łódeczki, pyry prosto z wody, purée, a nawet frytki - bez względu na to, w jakiej formie lubisz jadać ziemniaki, musisz wiedzieć, że oprócz witamin i minerałów, w ich składzie może znajdować się toksyczny związek chemiczny - solanina.
Solanina to naturalnie występujący w ziemniakach i niektórych roślinach (z rodziny psiankowatych) alkaloid. To substancja toksyczna dla człowieka, dlatego bardzo ważne jest, aby wiedzieć, jak ją usunąć z ziemniaków przed spożyciem.
Warto zaznaczyć, że bulwa ziemniaka z natury zawiera znikome ilości solaniny. Ryzyko zatrucia zwiększa się jednak wiosną. Wszystko za sprawą ekspozycji na światło słoneczne wzrastającej bulwy - gdy ziemniak nie był dostatecznie głęboko zakopany w glebie, a jego część wystawała ponad powierzchnię, robi się zielony. I to właśnie bulwa o takiej kolorystyce świadczy o dużej zawartości solaniny (najwięcej jest jej w liściach, łodydze i oczkach ziemniaków).
Spożycie trującego alkaloidu może spowodować poważne problemy zdrowotne.
Objawy zatrucia solaniną:
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- nudności i wymioty,
- silny ból brzucha,
- biegunka,
- ból głowy,
- arytmia serca,
- halucynacje,
- w ciężkich przypadkach może dojść nawet do śpiączki lub obwodowej niewydolności krążenia
Symptomy zatrucia solaniną pojawiają się zwykle między 4. a. 14. godziną od spożycia. Najlepiej od razu skontaktować się z lekarzem - nie należy bagatelizować objawów, ponieważ, w szczególnych przypadkach, zatrucie tym związkiem może prowadzić nawet do śmierci.
Jak pozbyć się solaniny z ziemniaków?
Spożycie solaniny w małych ilościach u osób dorosłych zazwyczaj nie powoduje dużych problemów zdrowotnych. Dla bezpieczeństwa przed jedzeniem warto jednak poddawać ziemianki pewnym zabiegom, które pozwolą usunąć toksyczny alkaloid.
Jak zatem pozbyć się solaniny? Przede wszystkim należy dokładnie obrać ziemniaki (skórka zawiera większe jej stężenie). Następnie warto pokroić ziemniaki na mniejsze kawałki lub plastry i przez około 20-30 minut moczyć w zimnej wodzie.
Po upływie wymaganego czasu trzeba wylać wodę, a ziemniaki przepłukać pod bieżącą wodę. Kolejnym etapem jest gotowanie - najlepiej w garnku z dużą ilością lekko osolonej wody. Na koniec, gotowe ziemniaki należy odcedzić i pozostawić do ostygnięcia. Gotowe!
Zobacz też: