Czy naprawdę nie można łączyć pomidora z ogórkiem? Ekspertka wyjaśnia
Od pewnego czasu funkcjonuje przekonanie, że łączenie ogórków i pomidorów jest dużym błędem żywieniowym. Obiegowa wiedza mówi, że zawarta w ogórkach askorbinoza niszczy witaminę C obecną w pomidorze, stąd jedzenie tych dwóch warzyw jednocześnie nie powinno mieć miejsca. Czy tak jest naprawdę? Czy zjedzenie ogórka z pomidorem sprawi, że pomidor stanie się dla naszego organizmu bezwartościowy?
Coraz więcej mówi się na temat zalet łączenia różnych produktów w diecie. Internet obfituje w treści związane z synergią żywieniową, czyli zjawiskiem współdziałania różnych składników odżywczych w diecie, które poprawia prozdrowotne ich walory. Jednym słowem, jedząc dany produkt w towarzystwie innego, możemy uzyskać więcej, niż gdybyśmy zjedli go solo.
Na podobnej zasadzie działa wiedza o tym, jakich składników nie powinno się ze sobą łączyć, ponieważ zawierają one substancje, które osłabiają prozdrowotne działanie pozostałych. Wśród powszechnie znanych połączeń tego typu jest duet pomidora i ogórka - chyba wszyscy słyszeli, ze tych dwóch warzyw absolutnie nie powinno się jeść razem.
Czy aby na pewno?
Ogórek i pomidor - najpopularniejsze warzywa w polskiej diecie
Bez dwóch zdań, uwielbiamy pomidory i ogórki. Jak podaje mgr Beata Jabłonowska-Lietz na stronie Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej, pomidory dominują, jeśli chodzi o jedzenie świeżych warzyw w naszym kraju. W ciągu roku jedna osoba zjada ich średnio ok. 10 kg. Ogórki są nieco mniej popularne, ale nadal należą do warzyw, po które sięgamy najchętniej - rocznie Polak zjada ich ok. 6 kg.
Dlaczego ogórek niszczy witaminę C w pomidorze?
Pomidory są wartościowe ze względu na dużą zawartość witaminy C (13,7 mg/100 g). Ogórka doceniamy za to, że jest niskokaloryczny, a gdy jemy go ze skórką, jest też skarbnicą witaminy K. I wszystko byłoby świetnie, gdyby nie fakt, że podczas gdy pomidor zawiera kwas askorbinowy, czyli witaminę C, która jest niesamowicie ważna dla funkcjonowania organizmu, ma bowiem znaczenie w powstawaniu tkanki kostnej, zębowej czy kolagenu, zwiększa odporność organizmu na infekcje i poprawia wchłanianie żelaza z pożywienia, a także neutralizuje działanie wolnych rodników, które powodują uszkodzenia komórek, to ogórek zawiera askorbinazę, a ta dezaktywuje witaminę C. Wniosek? Pomidorowi nie służy towarzystwo ogórka, który - teoretycznie - obraca wniwecz cały zasób witaminy C zawarty w tym pysznym warzywie.
Jak najlepiej łączyć ogórka z pomidorem?
Uwolnienie tego enzymu następuje, gdy niszczymy strukturę komórkową ogórka, czyli mówiąc wprost, gdy kroimy go lub ścieramy. Co ciekawe, efekt działania askorbinazy nie dotyczy już momentu, gdy ogórek trafi do naszego przewodu pokarmowego, tu bowiem rozkłada się na aminokwasy. W tej formie nie jest już w stanie zagrozić witaminie C.
Są jednak sposoby na to, by zminimalizować efekt działania askorbinazy już na talerzu. Wystarczy zmniejszyć wartość pH posiłku. Jest to banalnie proste - wystarczy potraktować pokrojone warzywo sokiem z cytryny, limonki albo dowolnego octu - w przypadku sałatki idealny będzie ocet balsamiczny. W ten prosty sposób możemy ochronić witaminę C zawartą w pomidorze przed zniszczeniem przez ogórkową askorbinazę.
Co więcej, jak zauważa mgr Jabłonowska-Lietz, sałatki, w których łączy się pomidora i ogórka, są obecne w wielu kuchniach. I tak warzywa te pojawiają się w bułgarskiej sałatce szopskiej (ogórki i pomidory występują tu obok papryki, cebuli oraz solankowego sera owczego), podobnie rzecz wygląda z sałatką grecką. Ekspertka zwraca uwagę, że nie warto rezygnować z takich połączeń:
"Skupiając się zanadto na >>zakazanym<< połączeniu pomidora i ogórka, możemy wyrządzić sobie więcej krzywdy niż pożytku. Niekorzystne bowiem działanie askorbinazy może dotyczyć szerszej grupy, niejednokrotnie bardziej obfitujących w witaminę C warzyw i owoców, np.: papryki, jarmużu, brokuła, kalafiora, kapusty, brukselki, kalarepy czy porzeczek, truskawek, cytrusów, etc. Należy pamiętać, że na niską stabilność witaminy C wpływa nie tylko zawarta w ogórku askorbinaza, ale także dostępność tlenu atmosferycznego, promieniowanie ultrafioletowe, podwyższona temperatura czy obecność metali ciężkich" - pisze ekspertka na stronie Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.
Konkluzja jej rozważań jest zatem taka, iż odpowiednia ilość i różnorodność warzyw i owoców pozwala łączyć w diecie pomidora z ogórkiem bez obawy o to, że nasza dieta będzie uboga w witaminę C. A jeśli jeszcze potraktujemy ogórka sokiem z cytryny, możemy jeść te warzywa z pożytkiem dla zdrowia. Smacznego!
