RSV – wirus, przed którym można się ochronić
RSV, czyli syncytialny wirus oddechowy, z łatwością przenosi się drogą kropelkową – podczas kichania, kaszlu czy nawet przez kontakt z powierzchniami, na których osiadł. Wystarczy pojedynczy kontakt i już możemy być zakażeni. Organizm dorosłej osoby może przejść infekcję łagodnie, ale dla osób po 60. roku życia, niemowląt do 6. miesiąca czy wcześniaków, może stanowić prawdziwe zagrożenie.
Kto jest najbardziej narażony?
RSV jest bardzo zaraźliwy - jedna osoba może przekazać wirusa średnio trzem innym. U dorosłych objawy często przypominają przeziębienie, grypę czy COVID-19 i obejmują katar, zatkany nos, kaszel, gorączkę, a także świszczący oddech i ogólne osłabienie. Niestety dla niektórych grup osób infekcja może być znacznie groźniejsza.
Osoby po 60. roku życia, mogą przechodzić zakażenie bardzo ciężko, ponieważ z wiekiem układ odpornościowy działa mniej sprawnie, a wirus może prowadzić do zapalenia płuc, jak również zaostrzać istniejące choroby układu oddechowego, prowadząc do hospitalizacji. Należy też zaznaczyć, że zdarzają się przypadki śmierci spowodowanej RSV. Szczególnie podatne na ciężki przebieg zakażenia są także niemowlęta do 6. miesiąca życia oraz wcześniaki. W ich przypadku RSV może prowadzić do poważnych powikłań: zapalenia oskrzelików i zapalenia płuc i, tak jak w przypadku osób starszych, również hospitalizacji.
Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego wynika, że liczba odnotowywanych zakażeń tym wirusem w Polsce gwałtownie rośnie. W 2024 roku RSV zdiagnozowano u ponad 40 tys. osób. Tymczasem tylko w pierwszym kwartale 2025 roku zarejestrowano już ponad 69 tysięcy przypadków. Wzrost ten pokazuje, jak ważna staje się profilaktyka.
Rozwiązaniem jest szczepienie
Choć obecnie nie mamy leku, który zwalczałby infekcje wywołane RSV przyczynowo, możemy zapobiegać jego najgroźniejszym skutkom właśnie dzięki szczepieniu, które jest jednocześnie najskuteczniejszą formą ochrony przed ciężkim przebiegiem zakażenia. Dobra wiadomość jest taka, że receptę na szczepienie może wystawić nie tylko lekarz pierwszego kontaktu, ale również lekarz w prywatnej praktyce czy farmaceuta, dzięki czemu możemy skorzystać z tej możliwości od razu, przychodząc do apteki, w której dostępny jest punkt szczepień. Bardzo ważne jest też to, że dla niektórych osób szczepienie może być bezpłatne i warto porozmawiać o tym z lekarzem lub farmaceutą.
Ochrona już w ciąży
W przypadku niemowląt ochronę zapewnia szczepienie matki w czasie ciąży - Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca szczepienia kobiet w ciąży przeciw RSV nawet w 28 tygodniu ciąży1 .Dzięki temu przeciwciała są naturalnie przekazywane przez łożysko do rozwijającego się płodu, co daje noworodkowi odporność już od chwili narodzin. W ten sposób mama zapewnia maluszkowi ochronę, znacząco zmniejszając ryzyko zakażenia RSV i jego ciężkiego przebiegu w pierwszych miesiącach życia dziecka. O takie szczepienie należy zapytać lekarza POZ lub ginekologa.
Warto też wspomnieć, że RSV potrafi rozprzestrzeniać się bardzo szybko w rodzinach - dziadkowie mogą zarazić najmłodszych członków rodziny - w tym niemowlęta, które są szczególnie narażone na ciężki przebieg infekcji. Dlatego troska o profilaktykę powinna być wspólna i powinna dotyczyć zarówno kobiet w ciąży, jak i seniorów.
Więcej informacji na temat RSV można znaleźć na stronie internetowej: www.szczepieniersv.pl
Źródła:
1. https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/respiratory-syncytial-virus-%28rsv%29-immunization-products
Płatna współpraca z Pfizer Polska Sp. z o.o.